Υγιεινή Διατροφή: Ουτοπία Ή Πραγματικότητα;

Η μετάβαση από την εφηβεία στην ενήλικη ζωή χαρακτηρίζεται από ιδιαιτερότητες που επηρεάζουν τη διατροφική συμπεριφορά. Η αναζήτηση ανεξαρτησίας, η αμφισβήτηση του τρόπου ζωής των ενηλίκων και η υπερβολική ενασχόληση με την εικόνα σώματος, αποτελούν χαρακτηριστικά της φυσιολογικής ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης που δυσκολεύουν την υιοθέτηση ενός ισορροπημένου καθημερινού διαιτολογίου. Η έντονη δραστηριότητα εκτός σπιτιού και η «πίεση» από τους συνομηλίκους και τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας αποτελούν επιπλέον παράγοντες που συμβάλλουν στη διαμόρφωση της παραπάνω κατάστασης. Γιατί όμως ένας νέος σήμερα να επιλέξει να ακολουθήσει υγιεινή διατροφή;

Αρχικά, αρκετά νέα άτομα σήμερα πιστεύουν πως έχουν ανάγκες οι οποίες απαιτούν ειδική μεταχείριση, όπως για παράδειγμα η προπόνηση για κάποιο άθλημα ή η ανταπόκριση σε μια απαιτητική καθημερινότητα στην αγορά εργασίας. Επίσης, με την υιοθέτηση ενός υγιεινού διαιτολογίου επιδιώκει τη βελτίωση της εξωτερικής του εμφάνισης. Με αυτή τη βελτίωση θα είναι ευκολότερη η λήψη πιο θελκτικών φωτογραφιών για τα μέσα κοιωνικής δικτύωσης, καθώς θα συμμετέχει σε δημοσιεύσεις για αντίστοιχα προϊόντα. Ας μην ξεχνάμε πως μέσα από αυτή την αλληλεπίδραση άλλα άτομα στο περιβάλλον αυτό θα επέλθει και η γνωριμία μεταξύ τους και η έναρξη διαπροσωπικών σχέσεων μεταξύ τους. Συνήθως όμως υπάρχει ένας συγκερασμός των λόγων αυτών που ωθούν ένα νέο στο να ενστερνιστεί την υγιεινή διατροφή.

Πριν την έναρξη του συγκεκριμένου διατροφικού πλάνου ο νέος θα πρέπει να γνωρίζει τη δική του ιδιοσυγκρασία, ώστε βάσει της δικής του ταυτότητας να δομήσει το πλάνο που του ταιριάζει καλύτερα. Είναι κρίσιμο να γνωρίζει το λόγο που τον ωθεί, ώστε με βάση αυτόν να διαμορφώσει τους στόχους και τις προσδοκίες του. Οφείλει να εκπαιδεύσει τον εαυτό του να μην απογοητεύεται και να προβαίνει στις σωστές επιλογές, αποφεύγοντας άσκοπες χρηματικές δαπάνες. Το διατροφικό πλάνο που θα σχεδιάσει καλό θα είναι να μην αποτελείται από μια εξαντλητική δίαιτα που θα τον οδηγήσει στην κατάρρευση λόγω υποθρεψίας, αλλά θα είναι αποτελεσματικό και ουσιαστικό. Για το σχεδιασμό αυτό οφείλει να γνωρίζει εκ των προτέρων ποιος είναι ο ίδιος, τι στόχους θέτει, ποια είναι τα δυνατά του σημεία και ποιες οι αδυναμίες του, πράγμα που θα το καταφέρει ακούγοντας τον εαυτό του.

Πώς όμως θα ξεκινήσει ο νέος την υγιεινή διατροφή; Πρωτίστως, θα πρέπει να προσδιορίσει την εικόνα που έχει ο ίδιος για τον εαυτό του και πόσο σημαντική είναι αυτή. Καλό είναι να ξέρει ποιος πιστεύει πως είναι, ώστε με εφαλτήριο αυτό να σχεδιάσει το πώς θα ήθελε να είναι στο μέλλον. Επιπλέον, οφείλει να γνωρίζει το κοινωνικό πλαίσιο μέσα στο οποίο βρίσκεται, ώστε να προβλέψει πιθανές μελλοντικές προκλήσεις και δυσκολίες στον αγώνα για την πραγματοποίηση του στόχου του. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο μια συνετή κίνηση είναι η παραδοχή της διαφορετικότητας και η αποδοχή αυτής, καθώς δεν πρέπει να προβεί σε κάποια αλλαγή του εαυτού του, για να εισχωρήσει σε κοινωνικές ομάδες. Πρέπει να πιστέψει πως ποτέ δεν είναι αργά να γίνει αυτός που θα μπορούσε να είναι.

Ξεκινώντας ένα πρόγραμμα υγιεινής διατροφής το άτομο αυτό θα κληθεί να το διατηρήσει και να μην αποτελεί μια παροδική κατάσταση. Για να γίνει αυτό, είναι αδήριτη ανάγκη να συνειδητοποιήσει πως ο στόχος αυτός δεν είναι ακατόρθωτος. Η επιλογή αυτή δεν αποτελεί μια εφήμερη κατάσταση, αλλά ένας νέος τρόπος ζωής εμπλουτισμένος με υγιεινό διαιτολόγιο. Οφείλει να αντικρύζει συνεχώς τους λόγους, για να προχωράει βήμα βήμα προς την επίτευξη, δίχως όμως να εστιάζει σε εξωτερικούς παράγοντες, όπως παρελθούσες προσβολές και αρνητικά σχόλια. Αντ’ αυτού είναι κρίσιμο να μάθει να διαχειρίζεται την “αρνητική” ψυχολογία και να τη μετατρέπει σε ώθηση, ώστε να προχωρά. Στην επιμονή αυτή επί του στόχου είναι καθοριστικής σημασίας και η υποστήριξη από το οικείο περιβάλλον, καθώς η ενθάρρυνση και η προτροπή οδηγούν σε θεαματικά αποτελέσματα. Με το να πιστέψει το άτομο σε αυτή την κατάσταση, αγωνίζεται, ώστε αυτή να γίνει πραγματικότητα μέσω των αποτελεσμάτων που επιφέρει.

Υπάρχουν και οι απαραίτητες προϋποθέσεις, για να διεκπεραιωθεί η επίτευξη της υιοθέτησης αυτής. Η πρώτη προϋπόθεση είναι το άτομο να θεωρήσει τον εαυτό του μοναδικό υπεύθυνο για το αποτέλεσμα, ενώ η δεύτερη εξ αυτών αποτελεί η ξεκάθαρη γνώση του αποτελέσματος που έπεται. Τρίτον, θα πρέπει να πάρει ένα ρίσκο αναφορικά με την πιθανότητα επιτυχίας και να το γνωρίζει. Στο πλαίσιο αυτό, διακρίνουμε δύο ομάδες προσωπικοτήτων: η μία συντελείται από άτομα που έχουν χαμηλό κίνητρο επίτευξης και δίνουν καλύτερο αποτέλεσμα με χαλαρούς στόχους, στον αντίποδα της οποίας βρίσκεται η άλλη που περιέχει άτομα που δραστηριοποιούνται σε συνθήκες υψηλού ανταγωνισμού και αποδίδουν καλύτερα με αυτό τον τρόπο. Βρίσκοντας σε ποια ομάδα ανήκει το άτομο είναι ευκολότερο να υλοποιήσει το στόχο του.

Τέλος, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να εστιάσουμε στην παρακίνηση του ατόμου από τον ίδιο του τον εαυτό. Ας μην ξεχνάμε πως πρόκειται για ένα νέο άνθρωπο που μπορεί να ονειροπολήσει και να σχεδιάσει με γνώμονα τα όνειρα το στόχο του. Επειδή κάθε μέρα είναι μοναδική για το άτομο αυτό, ο προγραμματισμός της επόμενης μέρας αποτελεί αυτόματα κίνητρο για το άτομο αυτό. Ο νέος χρωστάει στον εαυτό του να αγκαλιάσει αυτό το όνειρο και να αγωνιστεί χωρίς άγχος, αλλά και επιβραβεύοντας την παραμικρή επιτυχία του στο δύσκολο αυτό μονοπάτι.

Συνοψίζοντας, γίνεται αντιληπτό πως η υιοθέτηση ενός υγιεινού διατροφικού πλάνου από ένα νέο αποτελεί μια πραγματικότητα που ο ίδιος μπορεί να ενστερνιστεί πραγματοποιώντας τις σωστές επιλογές. Αν γίνουν αυτές, τότε είναι σίγουρο πως θα ευοδώσουν οδηγώντας με τον τρόπο αυτό στο επιθυμητό αποτέλεσμα για τον καθένα.

Σαράντης Π. Αλεξανδράκης 

Ανθυπολοχαγός Υγειονομικού, Ιατρός